Edelsteenzettingen
“De legende leert ons dat hij (Prometheus) een fragment van deze steen in ijzer zette en aan zijn vinger droeg. Hiermee waren dit de eerste ring en de eerste edelsteen.”
Plinius de Oudere (23-79 n.Chr.), Historia Naturalis
Als we de Griekse mythologie mogen geloven, dan hebben we niet alleen het vuur aan Prometheus te danken, maar zijn we door hem ook sieraden gaan dragen. Voor de leek zien sieraden er ongeloofl ijk complex uit, maar niets is minder waar. Afgezien van de edelstenen, kan een sieraad gewoon beoordeeld worden op balans (symmetrisch of asymmetrisch), proporties en de afwerking van het metaalwerk.
De meeste ringen bestaan uit drie basiselementen: de band (de ring zelf, ook wel de ‘scheen’), de kop (ook wel ‘galerie’) en de edelsteen. Naast deze basiselementen gebruikt men materialen zoals stift en, clips, kettingen en hengsels om alle denkbare soorten sieraden te kunnen maken. Op de volgende bladzijden staat vermeld wat de voornaamste soorten zettingen en de benamingen van de verschillende onderdelen van sieraden zijn
Chatonzetting
Omschrijving:
De chatonzetting, soms ook de klauwzetting genoemd, is de meest gebruikte techniek voor het zetten van edelstenen. Bij een chatonzetting plaatst men een edelsteen tussen drie tot zes pootjes die op gelijke afstand van elkaar staan en zo een soort mand vormen. Deze pootjes rusten tegen de steen aan en de uiteinden buigt men om, zodat ze de edelsteen goed op zijn plek houden. De meeste chatonzettingen hebben vier pootjes, maar hoe meer pootjes men gebruikt, des te steviger zit de steen op zijn plek. De zichtbare uiteinden van een zetpoot kunnen afgerond zijn, of ovaal, spits, gekeperd of vlak. Men kan ze zelfs voorzien van decoratieve elementen.
Slijpsels:
De chatonzetting kan men voor de meeste edelstenen gebruiken, aangezien deze zetting zich relatief eenvoudig laat aanpassen naar het slijpsel van een steen. Bovendien vangt de steen door zijn hoge plaatsing veel licht, waardoor deze echt kan schitteren!
Sieraden:
De chatonzetting is geschikt voor alle soorten sieraden, maar hij leent zich in het bijzonder goed voor solitaire-ringen, verlovingsringen en trouwsieraden. Zo is bijvoorbeeld de gevierde ‘Tiff any’-zetting met zes zetpoten (in 1886 ontworpen door de oprichter van het iconische Tiff any & Co. in New York) de ultieme verlovingsring, welke inmiddels is uitgegroeid tot ‘de ring der ringen’. Gecombineerde chaton- en pavézettingen lenen zich goed voor ontwerpen met smalle schouders en kleinere edelstenen.
Gladomzetting
Omschrijving:
De gladomzetting is een variant op de kastzetting. Hierbij maakt men een taps toelopend gat, waarin men de edelsteen zet en waarbij het omliggende metaal tegen de steen aandrukt. In tegenstelling tot de kastzetting vouwt men hier geen metaal over de rand van de steen heen.
Slijpsels:
Deze zetting biedt een goede bescherming voor alle soorten slijpsels. Edelstenen in een gladomzetting vangen nog steeds licht, omdat hun kroon boven de rand uitsteekt.
Sieraden:
De gladomzetting geeft een sieraad een mooi gestroomlijnd, gelijkmatig en elegant modern uiterlijk.
Kanaalzetting
Omschrijving:
Bij een kanaalzetting liggen de edelstenen zij aan zij in een hiervoor gecreëerd kanaal tussen twee lange banen van edelmetaal. Sieraden waarbij de edelstenen in gefreesde groeven naast elkaar zijn geplaatst noemt men soms ook een kanaalzetting. Door deze zetting kunnen edelstenen hun schittering maximaal laten zien, maar hierbij is het wel van belang dat deze edelstenen een precies geslepen paviljoen hebben.
Slijpsels:
Meestal gebruikt men de kanaalzetting voor kleine stenen van gelijk formaat, hoewel dit niet altijd het geval is. Deze zetting zien we steeds vaker in moderne ontwerpen met baguette-, smaragd-, prinses-, ovale, ronde en vierkante slijpsels. Kanaalzettingen waarin edelstenen met een prinses-, rechthoekig of vierkant slijpsel zitten, zijn in het bijzonder erg mooi, omdat er geen metaal of open ruimte zichtbaar is tussen de edelstenen.
Sieraden:
De kanaalzetting is uiterst populair bij trouwsieraden, zoals de geliefde trouwring van witgoud en witte diamant en de tennisarmband. De ‘tennisarmband’ zou zijn bestaan danken aan de US Open van 1987, toen tijdens een partij van Chris Evert, de toenmalige nummer één van de wereld, de sluiting van haar diamanten armband kapot ging. De partij werd zelfs stilgelegd, zodat Chris naar haar armband kon zoeken. En daarmee is de rest kanaalzetgeschiedenis...
Kastzetting
Omschrijving:
Bij een kastzetting omsluit een metalen rand de gehele edelsteen en houdt deze op zijn plaats, waarbij het metaal de rand van de edelsteen iets overdekt. De rand of kraag kan recht of geschulpt zijn en kan de gehele omtrek van de edelsteen omvatten, of slechts een deel hiervan, zoals bij een halve kastzetting. De kastzetting is een zeer oude techniek die veel contour aan het sieraad verleent, waardoor het er een beetje retro, maar toch hedendaags uitziet. Een kastzetting is erg arbeidsintensief en moet er vanuit elke hoek gebalanceerd en goed uitzien.
Slijpsels:
In principe kunnen alle slijpsels in een kastzetting gezet worden, maar ronde en ovale edelstenen zijn het meest geschikt. Het zetten van edelstenen met zijden en hoeken is bijzonder lastig.
Sieraden:
Aangezien de kastzetting de randen, de rondist en het paviljoen van de edelsteen goed beschermt, is deze uiterst geschikt voor mensen die veel in de weer zijn. Deze zetting gebruikt men in oorbellen, armbanden, kettingen en ringen en leent zich zeer goed voor ontwerpen met grotere schouders of grotere edelstenen.
Pavézetting
Omschrijving:
Pavé (spreek uit als ‘pa-vee’) is Frans voor ‘geplaveid’. Voor een grootser eff ect plaats men bij de pavézetting vele kleine edelstenen dicht op elkaar, net als bij straatstenen, waardoor er nog maar een kleine hoeveelheid edelmetaal zichtbaar blijft . De edelstenen worden van elkaar gescheiden en bevestigd met greinen (kleine korreltjes van het metaal waarin men de stenen zet), met als eindresultaat een fonkelend veld van edelsteentjes.
Slijpsels:
Deze zetting leent zich het best voor edelstenen met baguette-, smaragd-, prinses-, ronde, vierkante en ovale slijpsels.
Sieraden:
Deze zetting combineert men vaak met andere zettingen.
Railzetting
Omschrijving:
Dit is een variant op de kanaalzetting. Bij een railzetting zijn de edelstenen op een rij naast elkaar gezet tussen kleine opstaande randjes van edelmetaal, wat enigszins doet denken aan spoorrails.
Slijpsels:
Deze zetting leent zich het best voor edelstenen met baguette-, smaragd-, prinses-, ronde, vierkante en ovale slijpsels.
Sieraden:
Bij deze klassieke en tegelijkertijd toch eigentijdse zetting laat men de zijden van de edelstenen open, wat zorgt voor een optimale schittering en scintillatie (fonkeling).
Onderdelen van ringen
|
Onderdelen van hangers en kettingen
|
Onderdelen van armbanden
|
Onderdelen van horloges
|
